Những thiết bị điện tử hiện đại được trang bị trên xe Mô-tô hiện nay

Những chiếc xe thể thao hiện nay thường được trang bị những thiết bị điện tử hỗ trợ hiện đại. Cùng Webike lướt qua một số hệ thống điều khiển điện tử này.

Thiết bị điện tử hỗ trợ vận hành là một yếu tố thường được quan tâm hiện nay. Các hệ thống điều khiển điện tử thường được Hãng xe trích dẫn và so sánh như là một thông số kỹ thuật cơ bản khi giới thiệu về các phiên bản xe mới. Bạn thường nghe đến những bộ phận như: Quick Shifter, Traction Controls, Riding Mode,… Vậy thật sự những thiết bị này có ảnh hưởng gì đến chiếc xe bạn sử dụng? – Akihito từ Webike sẽ tham khảo qua các hệ thống này.

Akihito đã sở hữu một số chiếc xe. Nhưng chúng không trang bị các thiết bị điện tử hỗ trợ vận hành. Và anh vừa mới sở hữu phiên bản mới nhất của dòng xe động cơ 3 xy-lanh Triumph Street Triples RS. Chiếc Street Bike được trang bị các thiết bị điện tử hỗ trợ cơ bản.

ABS – Anti-Lock Brake System – Hệ thống chống bó cứng phanh

Hệ thống này đã được trang bị trên xe ô-tô từ khá lâu. Và ngày nay, cả những chiếc xe máy động cơ công suất nhỏ dưới 150cc cũng được sử dụng. Hệ thống giúp bánh xe không bị khóa cứng dẫn đến tình trạng lốp xe trượt trên mặt đường.

Nguyên tắc hoạt động cơ bản của hệ thống ABS là việc phát hiện dấu hiệu bánh xe bị khóa do phanh bởi một cảm biến tốc độ. Từ đó, điều chỉnh lực phanh của bộ kẹp để tránh tình trạng bánh xe bị khóa.

Cảm biến ABS trên phanh trước

Cảm biến ABS trên phanh sau

Hiện nay, hệ thống chống bó cứng phanh là trang bị an toàn gần như cơ bản cho xe máy. Ở một vài quốc gia, đó còn là trang bị bắt buộc. Công nghệ này được phát triển khá nhiều.

Bộ điều khiển lực phanh trung tâm của hệ thống ABS – ABS Modul

Ngày nay, hệ thống ABS phát triển khá tốt. Với những điều chỉnh tương thích với chế độ lái, mức độ bướm ga, tốc độ động cơ, cấp số đang sử dụng của hộp số. Nhiều loại hệ thống ABS cũng được xuất hiện như: ABS trong cua, ABS cho vận hành dạng Off-road,…

Quick Shifter (Auto Shifter) – Hệ thống sang số nhanh

Hệ thống sang số nhanh Quick Shifter giúp bạn giảm việc “mệt mỏi” vì cứ phải sử dụng tay côn khi sang số.

Hệ thống cấu tạo chủ yếu bao gồm một cảm biến được tích hợp trên cần sang số. Cảm biến phát hiện chuyển động và đưa tín hiệu về bộ xử lý trung tâm. Từ đó, ECU ngắt tạm thời hệ thống đánh lửa, giúp việc sang số trở nên dễ dàng. Và không cần đến hoạt động của bộ ly hợp. Hoạt động này đưa đến việc hệ thống sang số nhanh có thể xem như bộ sang số tự động – Auto Shift.

Cảm biến của hệ thống Quick Shifter trên Triumph Street Triple RS

Vài năm trước, hệ thống này chỉ hoạt động đối với việc tăng cấp số. Hoặc trên một số dòng xe thể thao. Hiện nay, Quick Shift được sử dụng như một thiết bị điện tử cơ bản. Trang bị hầu hết trên các dòng xe thể thao, các dòng xe cao cấp. 

Bạn chỉ việc tập trung vào hệ thống phanh và độ nghiêng khi vào cua. Bởi tay côn có thể không cần sử dụng đối với chiếc xe được trang bị hệ thống Quick Shifter.

Chế độ lái – Power Mode / Riding Mode

Chế độ lái giúp bạn điều chỉnh và lựa chọn các đặc tính cơ bản của sức mạnh động cơ. Tùy thuộc vào nhu cầu hoặc để tương thích với điều kiện / môi trường hoạt động của xe.

Có sự khác nhau cơ bản trong cách thức chuyển đổi giữa Power Mode và Riding Mode.

Với Power Mode, bộ điều khiển trung tâm được lập trình kết hợp các yếu tố như: thời điểm đánh lửa, lượng nhiên liệu nạp, độ mở của van xả cho mỗi chế độ. Ví dụ như trên chiếc Kawasaki ZX-10R, có thể lựa chọn 3 mức chế độ:

1. Full: lựa chọn công suất cao nhất cho xe.

2. Middle: Sử dụng khoảng 80% sức mạnh của động cơ.

3. Low: sử dụng tối đa chỉ 70% sức mạnh của xe.

Những lựa chọn này giúp dễ dàng điều khiển xe dựa theo tình huống thực tế. Và điều đó căn cứ vào việc cắt giảm bớt sức mạnh của động cơ.

5 chế độ lái trên Triumph Street Triple RS

Với Riding Mode, chỉ có độ mở bướm ga được sử dụng làm cơ sở thiết lập cho mỗi chế độ chạy. Chỉ có lượng nhiên liệu nạp được thay đổi. Với phương thức này, chỉ có công suất động cơ ở dãy tua trung bình được thay đổi. Việc này không cắt giảm hoàn toàn sức mạnh như ở Power Mode.

Nhiều dòng xe phân khối nhỏ hiện nay cũng trang bị Riding Mode như Honda CBR250RR. 3 chế độ có thể lựa chọn: Comfort, Sport và Sport+. Với chế độ Sport+, bướm ga phản hồi chính xác nhất. Khi ở chế độ Comfort, tua máy có thể bị tăng chậm hơn. Mặc dù lúc này bướm ga đã mở hoàn toàn. Tình trạng này thường được gọi “ga chờ” ở Việt Nam.

Chế độ vận hành không chỉ can thiệp vào công suất động cơ và bướm ga. Một số nhà sản xuất còn cho phép chi phối mức độ can thiệp của hệ thống ABS, kiểm soát lực kéo. Giúp khả năng dễ dàng điều khiển được tối ưu hơn bao giờ.

Kiểm soát độ bám đường / Kiểm soát lực kéo – Traction Control

Hệ thống hoạt động dựa trên các cảm biến nhận biết tình trạng không tải của lốp sau. Và thực hiện điều khiển bằng điện tử để kiểm soát độ trượt của lốp. Độ trượt được nhận biết bằng cách tính toán sự khác biệt trong vòng quay của bánh trước và bánh sau. Phát hiện những dấu hiệu này, ECU điều chỉnh lại thời điểm đánh lửa, lượng nhiên liệu nạp và độ mở bướm ga. Từ đó, ngăn cản tình trạng trượt của lốp sau.

Với sức mạnh đến 200 mã lực của những cỗ máy hiện nay, kiểm soát lực kéo nhằm đảm bảo an toàn trong việc vận hành. Bởi bánh sau dễ dàng bị trượt, đơn giản như khi tăng tốc ra khỏi góc cua.

4 Mức độ Traction Control trên Street Triple RS

Tuy nhiên, mức độ can thiệp sẽ ảnh hưởng đến cảm giác lái của người điều khiển. Sự can thiệp quá mức của Traction Control sẽ làm một số tay lái cảm thấy khó chịu. Họ cho rằng xe không có khả năng tăng tốc tốt. Hoặc những tay lái mới sẽ cảm thấy bất ngờ. Như khi trong tình huống nhất định, đột nhiên cảm nhận động cơ “lịm” đi, không hoạt động, trong lúc  bánh xe sau “tưng” khỏi mặt đường do một gờ giảm tốc.

Do đó, hệ thống này thông thường sẽ có các chế độ để lựa chọn. Và trong đó có chế độ “không sử dụng” – OFF.

MV Agusta SuperVeloce – Ảnh từ Bart Photo

Trên đây là 4 hệ thống thiết bị điện tử thường được trang bị trên những chiếc xe thể thao hiện đại ngày nay. Sẽ có một số tay lái cho rằng không cần thiết. Nhưng những hệ thống như vậy vẫn đang tiếp tục được phát triển từ những nhà máy. Chúng giúp việc vận hành cỗ máy “mạnh mẽ” trở nên đơn giản, an toàn hơn. Và những hệ thống điều khiển điện tử đang dần trở thành những trang bị cơ bản của những chiếc xe máy 2 bánh.

Trang bị những phụ tùng chính hãng cho chiếc xe của bạn tại https://shop.webike.vn/

Webike Việt Nam

Nguồn: Webike Media

Ảnh bìa: Bart Photo