Hướng dẫn cách đọc biểu đồ Dyno về động cơ của xe máy

Biểu đồ Dyno mang đặc tính của động cơ thể hiện mô-men xoắn và công suất của động cơ từ đó cho chúng ta ý tưởng về cách xe máy hoạt động khi chúng ta mở ga.

Từ biêu đồ này ta có thể đánh giá được động cơ của từng hãng xe, mạnh yếu thế nào. Tuy nhiên, biểu đồ Dyno không phải là chỉ số đánh giá về tổng quan của xe mà còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như khả năng phanh, điều khiển, thân thiện môi trường,…

Để có thể đọc được Dyno hãy sử dụng biểu đồ dưới đây làm ví dụ.

Trục X (đường nằm ngang bên dưới) đại diện cho RPM  của động cơ. Trục Y bên trái thể hiện mã lực của động cơ và trục Y bên phải biểu thị mô-men xoắn của động cơ.

Đường cong đạt đỉnh cao nhất thường là mã lực, trong khi đường bên dưới thường là mô-men xoắn. Tại sao lại là “thường”? Bởi vì các động cơ mô-men xoắn cao như V-twins trên Harley-Davidsons, Indian thường tạo ra nhiều mô-men xoắn hơn mã lực.

Trong mọi trường hợp, đường cong mô-men xoắn thường phẳng hơn đường cong mã lực vì đường cong này yêu cầu động cơ quay vòng và tăng theo đường cong dốc hơn.

Càng xa càng tốt?

Đề cập đến đồ thị trên, đường cong mô men xoắn được coi là “phẳng”. Đã có mô-men xoắn 86 Nm tại 4.750 vòn /phút, trong khi cực đại khoảng 118 Nm tại 11.250 vòng / phút. Do đó, dyno cho thấy rằng động cơ đã sản sinh 73% mô-men xoắn cực đại của nó tại 4.750 vòng/phút.

Do đó, chúng ta có thể suy ra rằng động cơ này sẽ tạo ấn tượng về sức mạnh. Trong thế giới thực, việc mở ga bất cứ lúc nào cũng có thể lao thẳng về phía trước chứ không cần phải rồ ga như điên. Một động cơ cho phép tăng tốc mạnh ở bất kỳ vị trí nào trong phạm vi vòng quay của nó được gọi là “mô-men xoắn”. Đối với người cầm lái, anh ta không cần phải tiếp tục sang số để đi.

Đối với đường cong mã lực, bạn có thể thấy nó tuyến tính trong quá trình tiến triển của nó và điều đó giúp cho việc lái xe dễ dàng hơn vì chiếc xe không bị sa lầy và lao về phía trước đột ngột như thể bị nhấn bằng hệ thống NOS (viết tắt của Nitrous Oxide System) – hệ thống giúp động cơ tăng công suất hoạt động, khiến cho tốc độ xe tăng vọt.

Một điều khác cần lưu ý là bao nhiêu RPM (vòng/phút) tách riêng mô-men xoắn cực đại và mã lực cực đại. Mô-men xoắn của Desmosedici Stradale V4 này đạt cực đại 11.250 vòng/phút trong khi mã lực đạt gần 13.250 vòng/phút. Điều đó mang lại cho chúng tôi 2.000 vòng/phút tách biệt giữa hai loại. Điều này tốt vì trong khi mô-men xoắn giảm dần, động cơ vẫn tiếp tục tạo ra công suất. Đây là những gì chúng tôi gọi là băng tần rộng.

Tuy nhiên, nếu hai đỉnh gần nhau giống như trong hai thì (khoảng cách ít nhất là 500 RPM (vòng/phút), thì dải công suất được coi là “đỉnh” hoặc “mỏng.” Bạn cần phải quay động cơ đến RPM cao và duy trì RPM cao đó để tăng tốc. Thoát ra khỏi phạm vi RPM nhất định đó có nghĩa là bạn không có khả năng tăng tốc đáng kể trừ khi bạn hoạt động bằng chân trái như một nghệ sĩ biểu diễn Riverdance.

Lưu ý ở đây rằng động cơ đua bốn thì được điều chỉnh để có công suất hoàn toàn có thể đạt mức cao nhất. Nó không có nhiều vấn đề ở trường đua nhưng thật khó chịu khi một động cơ như vậy xuất hiện trên một chiếc xe mô tô đường trường (road bike).

Đây là lý do tại sao những người lái xe cruiser với mô-men xoắn của động cơ khi chiếc xe  tăng tốc bất cứ lúc nào ở bất kỳ số nào, cũng như được thư giãn (quay ở mức RPM thấp) khi đang chạy trên đường cao tốc. Tuy nhiên, động cơ bắt đầu cạn hơi khi đạt mô-men xoắn cực đại, vì không đủ mã lực để tạo ra tốc độ cao hơn.

Cuối cùng, có một điều khác cần lưu ý rằng con số mô-men xoắn và mã lực dyno thấp hơn so với công bố của nhà sản xuất. Đó là bởi vì các nhà sản xuất sử dụng dyno được lắp trực tiếp vào trục đầu ra của động cơ để đọc mô-men xoắn và mã lực của trục khuỷu. Việc lái xe qua bánh sau dẫn đến mất khoảng 15% công suất qua bộ truyền động, bộ truyền động cuối cùng và lốp. Vì vậy, đừng hoảng sợ nếu bạn nhìn thấy số liệu thấp hơn.

Webike