Ngày nay, với các loại xe máy động cơ dung tích lớn, tốc độ cao, việc trang bị hệ thống phanh đĩa thủy lực là tất yếu. Tuy nhiên, lựa chọn một chiếc đĩa phanh phù hợp với mục đích sử dụng, và phù hợp “túi tiền” cũng là một câu hỏi với nhiều tay lái.
Để lựa chọn phù hợp, hãy cùng Webike tìm hiểu về cấu tạo cơ bản của đĩa phanh.
Có 3 loại đĩa phanh cơ bản dành cho xe máy:
- Loại thông thường (đồng nhất) – Fixed
- Loại nổi hoàn toàn – Fully Floating
- Loại bán nổi – Semi Floating
Đĩa phanh thông thường – Fixed
Fixed được cấu tạo nguyên khối. Phần tạo ma sát với má phanh và phần để kết nối vào bánh xe cùng nằm trên 1 tấm kim loại. Tấm kim loại phẳng được cắt gọt cơ khí chính xác hoặc là thép thôi. Độ dày thông thường ở mức 4mm đến 6mm. Được xử lý nhiệt và bề mặt. Có thể có nhiều hình dạng với các khe tản nhiệt và vân bề mặt. Các khe tản nhiệt với các chức năng tản nhiệt, hỗ trợ phân tán nước ở bề mặt đĩa phanh, giảm tiếng ồn, loại bỏ bụi và chất nhờn, giảm trọng lượng và còn mang tính thẩm mỹ.
Với cấu tạo này, đĩa phanh Fixed có giá thành sản xuất rẽ. Hoạt động hoàn hảo trong điều kiện tương đối. Tuy nhiên, hoạt động ở tình trạng hiệu suất cao, hoặc khi phanh ở tốc độ cao, nhiệt đột do ma sát tăng cao. Dẫn đến sự giản nở của tấm kim loại gây ra sự cong vênh cho đĩa phanh. Do đó, đĩa phanh thông thường chỉ sử dụng đối với những loại xe có động cơ công suất thấp. Hoặc dành cho việc sử dụng với tốc độ không quá nhanh, không tạo “áp lực” nhiều với hệ thống phanh.
Đĩa phanh hiệu suất cao – Fully Floating hoặc Semi Floating
Cấu tạo bao gồm 2 phần. Một là phần lòng bên trong – Center Mounting Face – để gắn đĩa phanh vào bánh xe. Thường được chế tạo từ chất liệu nhôm cứng 7075. Và được xử lý bề mặt bằng phương pháp anode (quá trình điện phân tăng độ dày lớp oxit tự nhiên trên bề mặt kim loại) giúp tăng độ cứng.
Phần tiếp xúc với má phanh (rotor-ring) được cấu tạo từ thép xám. Một loại gang thép với cấu trúc than chì – graphite.
02 phần được kết nối với nhau bởi các vít tán. Vít tán cấu tạo phần trục rỗng bên trong.
Loại đĩa phanh với rotor-ring được gắn chặt với center-mounting-face được gọi là đĩa phanh bán nổi – Semi Floating.
Loại phức tạp hơn trong việc kết nối giữa 2 phần với việc dịch chuyển được giữa rotor-ring và phần lòng bởi bộ vít tán đặc biệt. Đó là đĩa phanh nổi hoàn toàn – Fully Floating.
Với cấu tạo kết kối 2 thành phần, đĩa phanh hiệu suất cao – Floating cho phép phần rotor-ring có thể giản nở mà không làm đĩa cong vênh. Do đó, với các cỗ máy công suất lớn như các dòng xe Super Sports, Racing, đĩa phanh Floating thường được trang bị. Bởi nó sẽ phải hoạt động với hiệu suất cao, chịu nhiệt độ lớn khi phanh.
Sử dụng
Loại đĩa phanh Floating thường chỉ sử dụng đối với phanh trước. Dành cho các dòng xe dung tích lớn, tốc độ cao.
Phanh sau ít phải chịu áp lực sử dụng, nên vẫn sử dụng loại thông thường Fixed. Đĩa phanh sau thường dày hơn đĩa trước. Bởi khi phanh, chúng vẫn chịu nhiệt độ tạo ra bởi ma sát, do đó vẫn chịu sự giản nở nhiệt của kim loại. Và việc có độ dày phù hợp giúp ngăn tình trạng cong vênh cho đĩa phanh.
Với những dòng xe có dung tích nhỏ, tốc độ thấp, bạn hoàn toàn yên tâm với loại thông thường – Fixed. Giá thành rẽ, phù hợp với nhu cầu của đa số người sử dụng.
Với giá thành cao hơn hẳn, đĩa phanh hiệu suất cao Floating thuộc dạng hàng “cao cấp”. Phù hợp với những chiếc xe dung tích 150cc trở lên. Đặc biệt còn giúp thể hiện cá tính với thiết kế khá hiện đại, bắt mắt, nhiều màu sắc. Với những chiếc Super Bike đậm chất thể thao, cặp phanh đôi với 02 đĩa phanh Floating đường kính lớn tạo nên vẻ đẹp “hút hồn” cho những Fan hâm mộ.
EBC Brake
EBC Brake là thương hiệu sản xuất phụ tùng hệ thống phanh nổi tiếng hàng đầu hiện nay.
Với đĩa phanh Floating, thiết kế đặc biệt của EBC đối với vít tán giúp phần rotor-ring không bị khóa cứng khi giản nở nhiệt.
Sự giản nở của rotor-ring theo 2 chiều: ngang (axial-floating) và dọc (radial-floating).
Vít tán thiết kế bởi EBC
Sự giản nở theo phương ngang axial-floating gây ảnh hưởng lên má phanh và piston của bộ kẹp phanh. Gây ra những hậu quả không tốt như việc phanh không hiệu quả. Từ đó, bất cứ loại đĩa phanh nào cũng được các nhà sản xuất hướng đến giảm thiểu sự giản nở theo phương ngang.
Sự giản nở dọc của rotor-ring trên đĩa phanh hình dung là sự tăng trưởng về đường kính của rotor-ring. Sự tăng trưởng đối với đường kính ngoài không gây ảnh hưởng nhiều. Nhưng sự tăng trưởng đối với phần đường kính bên trong, giống như sự co lại, làm rotor-ring khóa chặt vào vít tán.
Với các loại đĩa phanh floating thông thường, tán vít được thiết kế dạng trục tròn. Và thiết kế này hạn chế khả năng giản nở dọc của rotor-ring.
Vít tán thông thường
Sự cho phép rotor ring giản nở phụ thuộc vào dung sai (khoảng hở) giữa đường kính của các phần kết nối. Và khoảng dung sai này phải đủ lớn. Việc đó dẫn đến tình trạng gây nên tiếng động va đập và sự rung lắc.
Phát minh từ EBC, được đặt tên là SD-System (Square Drive). Là thiết kế vít tán với việc vát cạnh. Thiết kế này cho phép tiếp xúc giữa vít với rotor-ring và phần lòng bên trong cả cách tiếp xúc đường thẳng và tiếp xúc điểm trên cung tròn. Từ đó cho phép rotor-ring giản nở và co lại mà không bị ràng buộc trong suốt quá trình nóng lên khi phanh và nguội đi của đĩa phanh.
Với thiết kế SD-System, EBC tạo ra sự tiếp xúc theo đường thẳng hoàn hảo giữa các chi tiết. Cho phép đĩa giản nở tự do vài phần nghìn inch, mà không gây ra bất kỳ sự bó chặt nào.
Bạn hoàn toàn tự tin để sử dụng những chiếc đĩa phanh chính hãng từ EBC Brakes.
Đặt mua đĩa phanh chính hãng, chất lượng cao từ Nhật Bản tại shop.webike.vn.
Webike Việt Nam
Nguồn: Bike Torque Racing, EBC Brakes, Internet
Tags: brake discđĩa phanhPhanhrotor