Chạy xe đường có tuyết, phượt thủ cần chú ý những gì?

Dân phượt Việt đang phấn khích cho những chuyến ngắm tuyết ngay tại Việt Nam. Trong những ngày giá rét, nhiều nơi ở vùng núi phía bắc đã xuất hiện lớp băng tuyết khá dày trên mặt đường, điều này thu hút rất nhiều phượt thủ nhưng song song đó, đường tuyết lại là một sự nguy hiểm lạ lẫm với các phượt thủ 2 bánh và cả 4 bánh tại Việt Nam.

Xã Y Tý (Bát Xát, Lào Cai) sáng 11/1

Việt Nam là nước nhiệt đới gió mùa, nằm hoàn toàn trong vòng đai nhiệt đới của nửa cầu bắc, thiên về chí tuyến hơn là phía xích đạo, nền có nền nhiệt độ cao, hiếm khi có tuyết rơi. Do đó, trong mấy ngày qua, khi biết thông tin có tuyết rơi và đóng băng tại một số nơi ở vùng núi phía bắc, như Lai Châu, Lào Cai, Lạng Sơn…, nhiều người háo hức đến xem bằng cả xe 2 bánh lẫn 4 bánh, để không bỏ lỡ cơ hội thưởng lãm hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này. Tuy nhiên, vì nóng vội, thiếu kinh nghiệm lái xe trên đường băng tuyết, nên nhiều tài xế đã lâm nạn.

Những bông tuyết nhỏ, dù rơi không dày, nhưng khi đáp đất sẽ tạo thành một lớp băng cực trơn, đặc biệt là trong điều kiện độ ẩm cao như ở Việt Nam. Việc lái xe trên đường đèo núi trơn trượt là vô cùng nguy hiểm và thách thức.

Với điều kiện mặt đường đóng băng, lời khuyên tốt nhất vẫn là… không nên mạo hiểm. Nhưng nếu bạn nhất thiết phải đi, dù là vì yêu cầu bắt buộc của công việc, hay vì nhu cầu khám phá, trải nghiệm, thì việc “bỏ túi” một số kinh nghiệm sau có thể sẽ hữu ích cho những cung đường giá lạnh.

Chuẩn bị cho điều kiện lạ lẫm: đường có băng tuyết

Với một hành trình có băng hoặc tuyết, bạn cần chuẩn bị xe kỹ hơn thông thường một chút. Phanh và lốp xe cần được chú ý đặc biệt; lốp xe phải có đủ độ bám (tốt nhất là dùng loại lốp gai hoặc gia cố xích chuyên dụng), ta-lông còn dày; phanh phải hoạt động tốt, má phanh không quá mòn.

Ngoài ra, khi lái xe trên mặt đường đóng băng mà có cả bùn lầy, hãy xì bớt hơi trong lốp, để diện tích tiếp xúc giữa bánh xe và mặt đường tăng lên, từ đó cải thiện độ bám đường cho xe. Tuy nhiên, để có thể tự tin làm việc này, hãy đảm bảo rằng bạn có mang theo bơm dự phòng.

Trong điều kiện thời tiết có băng/tuyết, hệ thống đèn xenon hay đèn pha dạng chiếu hầu như không có tác dụng, vì trời mù, kèm tuyết rơi sẽ tạo một quầng sáng phía trước xe, khiến tài xế không thể quan sát được xung quanh.

Để khắc phục tình huống này, bạn cần chuẩn bị trước một đôi đèn chiếu gần sử dụng bóng đèn vàng hoặc dùng giấy bóng kính màu vàng dán lên đèn xe, như các tài xế lái xe đường dài miền núi Sơn La, Điện Biên… hay làm.

Đối với xe 4 bánhan toàn: Nếu có điều kiện, bạn hãy chọn một chiếc xe có hệ thống dẫn động bốn bánh, vì loại xe này có khả năng bám đường tốt hơn hẳn so với xe dẫn động cầu trước và đặc biệt là xe cầu sau khi chạy trên đường băng/tuyết.

Đối với xe 2 bánh: Xe số và xe côn phải được ưu tiên hàng đầu

Các tính năng hỗ trợ an toàn chủ động, như hệ thống ổn định thân xe điện tử (ESP, VSC…), hệ thống kiểm soát lực kéo (TCS), hệ thống kiểm soát chống trượt (ASR)… sẽ là những công cụ hỗ trợ đắc lực cho bạn.

Kính lái bị đọng nước, gây mờ, giảm tầm quan sát của tài xế cũng là vấn đề cần được lưu tâm xử lý. Hãy bật điều hòa với chế độ lấy gió ngoài, đừng quên chế độ sấy kính, và đừng để nhiệt độ bên trong xe quá cao!

Ngoài ra, bạn nên chuẩn bị một số đồ mang tính dự phòng các tình huống xấu, như nước uống, đèn pin, chăn ấm, đồ ăn khô, túi cứu thương…, cùng những vật dụng có thể giải cứu cho xe, như bộ đồ thay lốp (bơm, kích, dụng cụ tháo lốp), dây câu bình điện, dây kéo xe, dụng cụ sửa xe thiết yếu, các loại dầu trợ lực, nước làm mát…

Giữ tốc độ và khoảng cách là rất quan trọng

Lời khuyên đầu tiên cho những người lái xe trên đường tuyết nói riêng và mặt đường trơn trượt, tầm quan sát hạn chế nói chung là hãy đi chậm, cụ thể là dưới 50-60 km/h. Hãy cố gắng lái xe càng chậm càng tốt để vừa hạn chế nguy cơ trượt bánh xe mất kiếm soát, vừa tăng khả năng quan sát xe phía trước và xung quanh.

Ngoài tốc độ, hãy chú ý giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước xa hơn so với điều kiện thông thường.

Bên cạnh đó, những thay đổi đột ngột như đạp phanh, rồ ga, hay đánh lái… rất dễ khiến xe bị trượt và mất hướng lái, đâm vào cọc tiêu, ta-luy, xe đi ngược chiều, hay thậm chí là lao xe xuống vực. Để hạn chế nguy cơ vào tình huống như vậy, bạn cần luôn phải tập trung khi cầm lái.

Nếu như việc trang bị đèn vàng giúp tài xế quan sát đường tốt hơn, thì việc bật đèn chiếu gần (đèn cos) hoặc đèn sương mù, và đèn khẩn cấp (nút đèn hình tam giác trên bảng điều khiển) sẽ giúp tài xế các xe đi đối diện hoặc xe phía sau có thể nhìn thấy xe bạn để tránh. Việc dán thêm các miếng phản quang ở xung quanh xe cũng có tác dụng nhất định.